Ülkemizde yapılan bilimsel çalışmalarda tuz tüketiminin Dünya Sağlık Örgütünün önerdiği değerin yaklaşık üç katı kadar olduğu gösterilmiştir. Aşırı tuz tüketimi değiştirilebilir bir sağlıksız beslenme uygulamasıdır ve birçok kronik hastalığın temelinde yer almaktadır. Aşırı tuz tüketiminin önemli bir etken olduğu hipertansiyon, dünyada önlenebilir ölüm nedenleri içerisinde yer almaktadır. Hipertansiyon ülkemizde ölümlerin ve hastalık yükünün en önemli nedeni olan kalp hastalıklarının önde gelen risk faktörüdür. Ayrıca aşırı tuz tüketiminin mide kanseri, osteoporoz ve böbrek hastalıkları ile de yakından ilişkili olduğu belirlenmiştir.
Resmi Gazetede yayımlanan "Türkiye Aşırı Tuz Tüketiminin Azaltılması Programı" doğrultusunda “resmi kurumlara bağlı yemekhane, lokanta vb. yerlerde masalardan tuzlukların kaldırılması, dileyenlerin tuz almak için ayrı bir yerde mümkünse 0,5-1 gr lık poşetler halinde bulundurulan tuzu alarak kullanmalarının sağlanması gerekmektedir” denmektedir. Bu nedenlerle halk sağlığının korunması ve hastalıkların oluşumunun önlenmesinde aşırı tuz tüketiminin azaltılması önem arz etmektedir.
Tuz tüketiminin azaltılması çalışmaları kademeli ve belli bir süreci gerektiren çalışmalar olarak karşımıza çıkmaktadır. İlk aşamada 2017 yılı sonunda Müdürlüğümüz tarafından ilimizde yemekhanesi olan resmi kurumlarda “Aşırı Tuz Tüketimi ve Sağlık Projesi” başlatılmıştır. Bu proje kapsamında kurum personeline eğitim verilerek anket çalışması yapılmıştır. Ayrıca afiş ve broşürlerle yemekhanede de bilgilendirme yapılarak masalardan tuzlukların kaldırılması sağlanmıştır.
Müdürlüğümüzce özel sektörün de gönüllülük esası ile bu çalışmalara katılmasının sağlanması amaçlanmıştır. Bu kapsamda ikinci aşama olarak 2018 yılı Temmuz Ayı içerisinde Merkez İlçelerimizde (Altıeylül, Karesi) bulunan 650 lokanta sahibine tuzu azaltmaya yönelik bilgi mesajı gönderilmiş olup, 73 lokanta kurumumuz Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Hayat Birimince ziyaret edilmiştir. Yapılan ziyaretlerde lokanta çalışanları ve müşteriler tuz kullanımı konusunda bilgilendirilmiş, lokantalarda vatandaşın rahatlıkla görebileceği yerlere afiş ve broşürler asılmıştır.
Tuzu azaltmak değiştirilebilir bir davranıştır, bu yüzden damak tadınızı daha az tuzlu yemeğe alıştırın, sağlığınızın tadı kaçmasın.
“Sağlığınız İçin Daha Az Tuz Tüketin”
Uzm. Dr. Necati KELEMENÇE
Balıkesir İl Sağlık Müdürü