DEPRESYONU ÖNEMSE, HAYATA GÜLÜMSE!
18-24 Mart Ulusal Yaşlılar Haftası
Yaşlılık, bireyin yaşam boyu edindiği deneyimlerin olgunlaştığı bir dönem olmakla birlikte, bedensel, ruhsal ve sosyal değişimlerin de yoğun olarak yaşandığı bir süreçtir. Yaşlı bireylerin özellikle emeklilik sonrası rol ve sorumluluklarındaki değişiklikler, günlük rutinlerinde ve işlevselliklerinde azalma gibi faktörler nedeniyle depresyon riski artmaktadır. Bu dönemde ruh sağlığının korunması ve desteklenmesi yaşlı bireylerin yaşam kalitesini artırmada önemli bir rol oynamaktadır. Koruyucu ve önleyici ruh sağlığı politikaları kapsamında yaşlıların ruhsal iyilik halinin artırılması, aktif yaşlanmanın teşvik edilmesi, yaşlıların ve aile bireylerinin sağlıklı yaşlanma konusunda farkındalık sahibi olması amacıyla bu yılın teması “Depresyonu Önemse, Hayata Gülümse!” olarak belirlenmiş olup bu hafta vesilesiyle ruh sağlığı farkındalık çalışmalarının yapılması amaçlanmıştır.
Depresyon: Uzun süreli ve sürekli, moral bozukluğu, ümitsizlik, çaresizlik, değersizlik, suçluluk duyguları, uyku, iştah değişiklikleri, ölüm ve intihar düşüncelerinin eşlik edebildiği bir bozukluktur. Yaşlı bir bireyde aşağıdaki durumlardan en az beşi var ise depresyon olabileceği düşünülerek hekime yönlendirilmelidir;
*Uzun süren ve sürekli olan moral bozukluğu
*Daha önce zevk alınan aktivitelerden zevk alamama
*Suçluluk, umutsuzluk ve karamsarlık duyguları
*Beden şikayetleri ile aşırı meşgul olma
*İştahta ve kiloda değişim
*Sürekli uyku bozukluğu
*Cinsel istek kaybı
*İntihar düşünceleri
Yaşlılarda Depresyona Yatkınlık Oluşturan Faktörler
Aile yapısının giderek değişmesi, sosyal desteğin azalması
Ekonomik zorluklar
Düşük sosyoekonomik düzey
Birden çok süreğen hastalığın varlığı
Yeti yitimi
Bakımevi ve huzurevlerinde kalınması
Çok sayıda ilaç kullanımı
Beslenme yetersizliği
Sosyal ilişkilerde zayıflık / Sosyal izolasyon
Düşük benlik saygısı
Eş kaybı
Depresyonun Yaşlıların Hayatına Olan Etkileri
Yeti yitimi ve bağımsızlığın azalması
Hayat kalitesinde bozulma
Yaşlıya, aileye, bakıcıya, kurumlara yük
Depresyonu olan yaşlılar sağlık hizmetlerine dört kat daha fazla başvururlar
Başta kalple ilgili sebepler olmak üzere tüm sebeplere bağlı ölüm oranlarında artış
Artmış intihar riski (özellikle ölümle sonuçlanan intiharlar)
Depresyon tedavisinde kullanılan etkin ilaçlar vardır. Ancak ilaçların etkisinin belirginleşmesi için 3-4 hafta gibi bir sürenin gerektiği unutulmamalıdır. İyileşmenin çabuk başlamamasına karşın hastalığın tedavi sonuçları yüz güldürücüdür. Depresyon, yaşlılığın normal bir sonucu değildir ve mutlaka bir hekime danışılması gerekmektedir.
Aile Sağlığı Merkezlerimiz ve Sağlıklı Hayat Merkezlerimizden vatandaşlarımız ücretsiz bir şekilde hizmet alabilmektedir. Bu nedenle vatandaşlarımızı;
*Aile hekimlerini ziyaret ederek düzenli ruh sağlığı değerlendirmelerini yaptırmaya,
*Yaşlı ve bakım vereni için psikolog ve sosyal çalışmacılarımız tarafından sunulan danışmanlık hizmetlerini almaya davet ediyor, yaşlılarımıza sağlıklı günler diliyor ve saygılarımızı sunuyoruz.
Uzm. Dr. Serkan Kadir Keskin
İl Sağlık Müdürü