Dünya Aşı Haftası 2015 yılından bu yana kutlanmakta olup bu yıl da 24-30 Nisan 2018 tarihleri arasında düzenlenmektedir.
Bu yılki aşı haftasının teması “Sağlık, Aşıyla Koruma Altında” olarak belirlenmiştir
Aşılama, en etkili halk sağlığı müdahalelerinden biridir.
( Aşı dünya tarihindeki en büyük keşiftir )
Aşılanmanın, hem kişisel hem de toplumsal yararları vardır. Kişisel olarak aşılanan kişiyi hastalıklardan ve onların yol açtığı sakatlık ve ölümden korur. Aşılanmanın toplumsal yararları ise; aşılanarak bağışık hale gelmiş bireylerden oluşan toplumlar hastalıkların yayılmasına karşı direnç gösterirler ve bu yolla henüz aşılanmamış kişiler ile aşılanmaya engel oluşturan bir hastalığı olan kişilerin de korunması sağlanmış olur.
Türkiye’de etkin ve sürekli aşı uygulamaları, 1930 yılında çıkarılmış olan Umumi Hıfzıssıhha Kanunu doğrultusunda Çiçek aşısının zorunlu uygulanması başlamıştır. Ülkemizde bu hastalık salgınlar halinde seyretmiş, 1924-1944 yılları arasında 10.359 kişi hastalanmış ve 2.323 kişi hayatını kaybetmiştir. Ülkemizde en son vaka 1956 yılında görülmüş olup Çiçek hastalığının dünyadan yok edilmesi ile birlikte 1980 yılında Çiçek aşısı uygulamasına son verilmiştir. Böylelikle yaygın aşı uygulaması ile bazı bulaşıcı hastalıkların tamamen yok edilebileceği kanıtlanmıştır.
Ülkemizde, 1981 yılında “Genişletilmiş Bağışıklama Programı” başlatılmıştır. Bu yıllarda verem, difteri, boğmaca, tetanoz, kızamık ve çocuk felci olmak üzere 6 hastalığa karşı aşı uygulanmakta iken bilimsel gelişmeler doğrultusunda aşılama takvimi yenilenmiş olup halen 13 hastalığa (boğmaca, difteri, tetanoz, kızamık, kızamıkçık, kabakulak, verem, çocuk felci, hepatit B, hepatit A, suçiçeği, Hemofilus influenza tip b’ye bağlı hastalıklar ile streptokokus pnömoniya’ya bağlı invaziv pnömokokal hastalıklar) karşı aşı uygulanmaktadır.
Çocukluk döneminde aşılama takvimini tamamlayan bir çocuk; difteri, boğmaca, tetanoz, çocuk felci, kızamık, kızamıkçık, kabakulak, suçiçeği ile aşı ile önlenebilen hastalıklarla oluşan karaciğer iltihabı, karaciğer yetmezliği, siroz ve karaciğer kanserinden, yaygın verem hastalığından, menenjitten, zatürreden, orta kulak iltihabından ve tüm bu hastalıklar sonucu oluşabilecek sakatlık ve ölümden korunmaktadır.
Aşılama ile dünyada her yıl 2-3 milyon ölüm engellenmektedir, Ülkemizde ise aşılama ile yılda 14 binden fazla ölümün engellendiği tahmin edilmektedir. Ülkemizde yürütülen başarılı aşılama çalışmaları sayesinde vahşi poliovirüs bağlı son vaka 26 Kasım 1998’de görülmüş ve 21 Haziran 2002 yılında Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Avrupa Bölgesi ile birlikte Türkiye de “Poliosuz Ülke Sertifikası” almıştır.
İlimizde bulunan 146 Aile Sağlığı Merkezi ( 397 Aile Hekimliği Birimi ), 16 Devlet Hastanesi 4 Özel Hastane, 20 İlçe Sağlık Müdürlüğü ( Toplum Sağlığ Merkezi ) her yıl yaklaşık 13.000 bebeğe ve 26 000 okul çağındaki (ilkokul 1 ve ortaokul 4.sınıf) çocuğa aşı uygulanmaktadır..2017 yılında yaklaşık 234 000 doz ( 13 antijen ) bebeklik çağı aşısı uygulanmıştır.İlimizde aşı oranları% 99 un üzerindedir.
Ulaşılan yüksek aşılama oranları ile birlikte aşılama programımızda yer alan tüm aşı ile önlenebilir hastalıklarda önemli düşüşler sağlanmıştır.
Başta çocuklarını aşılatarak hem onları hem de aşılanamayan çocukların korunmasını sağlayan anne ve babalara; aşılama çalışmalarını yürüten ve destekleyen tüm kurum ve kuruluşlara teşekkür ederiz
Uzm. Dr. Necati KELEMENÇE
İl Sağlık Müdürü