"KALBİNİN KAHRAMANI OL, HAREKETE GEÇ!"
Kalbi ve damar sistemini olumsuz etkileyen kalp ve damar hastalıkları (kardiyovasküler hastalıklar), farklı şiddetlerde ortaya çıkabilen geniş bir hastalık yelpazesini kapsar. En yaygınları arasında koroner arter hastalığı (kalp damarlarının tıkanması), kalp yetmezliği, aritmi (kalp ritim bozuklukları) ve kalp kapak hastalıkları bulunmaktadır.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre kalp damar hastalıkları, dünya genelindeki engellilik ve ölümlerin önde gelen nedenidir ve her yıl yaklaşık 18 milyon kişinin hayatını kaybetmesine sebep olmaktadır. Ülkemizde de benzer bir durum söz konusu olup Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan 2023 yılı ölüm ve ölüm nedeni istatistiklerine göre ölümlerin yüzde 33,4'ünden kalp ve damar hastalıkları sorumludur.
Özellikle gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde, yaşam süresinin uzamasıyla birlikte nüfusun yaşlanması, artan şehirleşme, sağlıksız beslenme ve hareketsizlik gibi faktörler nedeniyle kalp ve damar hastalıkları görülme sıklığı artmaktadır. Ülkemizde, 2023 yılında yapılan bir çalışmada nüfusun yüzde 7'sinin kalp hastalığı ya da kalp krizi nedeniyle göğüs ağrısı ya da felç geçirdiği, bu durumun yaşla birlikte artmakta olduğu tespit edilmiştir.
Kalp ve damar hastalıkları için en önemli davranışsa! risk faktörleri sağlıksız beslenme, yetersiz fıziksel aktivite, tütün ve alkol kullanımıdır. Davranışsa! risk faktörlerinin etkileri bireylerde yüksek tansiyon, yüksek kan şekeri ve obezite gibi durumları ortaya çıkararak kalp damar hastalığı gelişme riskini arttırmaktadır. Yapılan araştırmalar, yaşam tarzında yapılacak değişikliklerle 30-70 yaş arasında görülen kalp ve damar hastalığı kaynaklı ölümlerin yüzde 80'inin önlenebileceğini göstermektedir.
Buradan hareketle 29 Eylül Dünya Kalp Günü'nde herkesi kalp sağlığı için eyleme geçmeye, kayıtlı oldukları aile hekimlerini düzenli olarak ziyaret etmeye, periyodik tarama ve izlemlerini yaptırmaya, davet ediyoruz. Kalbiniz önceliğiniz olsun. Kalbinizin kahramanı olun ve onun için;
Sağlıklı beslenin, yeterli miktarda sebze ve meyve tüketin!
Hazır/işlenmiş gıdalardan uzak durun!
Tuz, şeker ve yağ miktarını azaltın!
Yeterli miktarda su için!
Tütün, tütün ürünleri ve alkolden uzak durun!
Kan basıncınızı, kan şekerinizi ve kolesterolünüzü ölçtürün!
Kilo kontrolünüzü yaptırın!
Hekiminizin önerdiği fiziksel aktivitelerde bulunun!
Aile hekiminize başvurun ve kardiyovasküler risk değerlendirmenizi yaptırın!
"Önce Sen, Önce Kalbin" der, sağlıklı bir kalp ile sağlıklı bir yaşam dileriz.
Uzm. Dr. Serkan Kadir KESKİN
İl Sağlık Müdürü