RAHİM AĞZI (SERVİKS) KANSERİ FARKINDALIK AYI
Rahim ağzı kanseri; dünyada kadınlarda meme kanseri ve kalın bağırsak
kanserinden sonra üçüncü sıklıkta görülürken, ülkemizde onuncu sıradadır. Rahim
ağzı kanseri nedeni tamamen aydınlatılmış bir kanser olup önlenebilir bir
hastalıktır.
Rahim ağzı kanseri
için risk faktörleri:
- Human Papilloma Virus (HPV)
enfeksiyonu
- Erken yaşta (16 yaştan önce)
ilk cinsel ilişki
- Birden fazla cinsel partner
varlığı
- Sigara içimi
- Beslenme alışkanlığı (meyve ve
sebzeyi az tüketmek rahim ağzı kanseri riskini artırmaktadır)
- Yüksek doğurganlık sayısı
- Düşük sosyoekonomik düzey
- Özellikle 5 yıldan daha uzun
süreli doğum kontrol hapı kullanımı
Rahim ağzı kanseri
belirtileri:
- Düzensiz, menstrüasyon (adet)
dönemleri arasında veya cinsel ilişkiden sonrasında anormal vajinal kanama
- Cinsel ilişki sırasında ağrı
- Sırt, bacak veya kadın cinsel
organlarının olduğu bölgede ağrı
- Yorgunluk, kilo kaybı, iştah
kaybı
- Vajinal rahatsızlık veya kokulu
akıntı
- Tek bir bacakta şişkinlik
- İdrar yaparken ağrı
Tanı:
Tarama ve erken teşhis ile tam tedavisi mümkün olan rahim ağzı kanseri,
günümüzde kanserden ölüm nedenleri arasında çok geride yer almaktadır. Rahim
ağzı kanser taramasını düzenli yaptıran bir kadının rahim ağzı kanserinden ölmeyeceğini
söylemek mümkündür. Bu nedenle Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) rahim ağzı kanserinin
bütün ülkelerde ülke çapında taranmasını önermektedir.
Bugün rahim ağzı kanserinin %99.9’una HPV (Human Papilloma Virus)
enfeksiyonunun yol açtığı bilinmektedir. HPV’nin tespiti, erken dönemde rahim
ağzındaki kanser öncülü değişikliklere işaret etmekte ve kanser teşhisini
kolaylaştırmaktadır. Günümüzde HPV testleri rahim ağzı kanseri taramasında yer
almaktadır. HPV testi rahim ağzı hücrelerde virüsün tespiti esasına dayanan bir
testtir.
Ülkemizde ulusal kanser tarama standartlarına göre; 30-65 yaş grubundaki
her kadın 5 yılda bir HPV testi ile taranmakta, pozitif çıkan olgular Pap smear
ile tekrar değerlendirilmektedir.
Tedavi:
Rahim
ağzı kanserinde; cerrahi,
ışın tedavisi (radyoterapi) ve ilaç tedavisi (kemoterapi) gibi farklı tedavi
seçenekleri uygulanmaktadır.
Korunma:
- Günümüzde HPV’nin en çok kanser
yapan tiplerine karşı geliştirilen ve koruyuculuğu yüksek olan aşılar
mevcuttur. Dünya Sağlık Örgütü, rahim ağzı kanserine karşı 9-13
yaşlarındaki kız çocuklara aşı yapılmasını önermektedir.
- 30 yaşından itibaren tarama
testlerini düzenli bir şekilde yaptırmak,
- Güvenli cinsel ilişki konusunda
eğitim,
- Sigara kullanmamak,
- Sebze ve meyvelerden zengin
sağlıklı beslenmek,
İlimizde rahim ağzı kanser taramaları ÜCRETSİZ
olarak Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezlerinde (KETEM), Sağlıklı
Hayat Merkezi, İlçe Sağlık Müdürlükleri
ve Aile Sağlığı Merkezlerinde yapılmaktadır.
Uzm. Dr. Serkan
Kadir KESKİN
İl Sağlık Müdürü