İyot
yetersizliği, önlenebilir zeka geriliğinin en önde gelen nedenlerinden
birisidir ve kişiyi anne karnından başlayarak tüm yaşamı boyunca olumsuz
etkileyen bir hastalıklar bütünüdür.
İyot insan vücudunda çok az miktarda bulunan, normal
büyüme ve gelişme için gerekli olan bir eser elementtir.Vücuda; besinler, su ve deniz ürünleri
tüketimi ile alınır.Sürekli
tekrarlayan seller ve dağlık bölgelerdeki toprak erozyonu nedeniyle, besinlerde
ve o besinlerle beslenen hayvanların etlerinde de yeterli iyot bulunmamaktadır.
Tükettiğimiz besinlerle yeterli iyot alamadığımız zaman dışarıdan alınması
gerekmektedir.
İyot
yetersizliğinin en olumsuz ve yıkıcı etkilerinin gözlendiği risk grupları:
·
Doğurganlık çağındaki kadınlar,
·
Gebeler,
·
Bebekler ve çocuklardır.
İyot Yetersizliğinin oluşturduğu önemli sağlık problemlerinden
birkaçı:
Ø Bebek ve çocuklarda; büyüme ve gelişme
geriliği, zeka düzeyinin akranlarına göre en az 13,5 puan daha düşük olması,
öğrenme yeteneği ve okul başarısında azalma,
Ø Gebelerde; düşük ve ölü doğum riskinde
artma,
Ø Her yaş grubunda; guatr görülmektedir.
İyodu
yeterli olarak almanın en uygun, en ucuz, teknik olarak en kolay ve en yaygın
yöntemi “iyotlu tuz” kullanılmasıdır. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, herhangi bir
hastalık veya özel durumu olmayan bir yetişkinin ortalama günlük ihtiyacı olan
150 mcg iyot ( 1 toplu iğne başı kadar ) yeterince
alınamadığı için 740 milyon insanın guatrdan, dünya nüfusunun %54’ünün ise iyot
yetersizliği hastalıklarından etkilendiği belirlenmiştir.Tuzlarda bulunan iyot gün ışığında,
fazla nemde ve yüksek sıcaklıkta azalmaktadır.Bunu önlemek için iyotlu tuz koyu renkli kapaklı kapta, kuru ve serin yerlerde muhafaza
edilmelidir.Ayrıca; yemeklere
tuz yemek piştikten sonra, yemek ateşten hemen alınmadan önce eklenmelidir.
Sağlığımız
İçin Az Ama İyotlu Tuz Kullanalım.
Op. Dr. Mehmet Burak ÖZTOP
İl Sağlık Müdürü